Historyczna rekonstrukcja „Pociąg z ochotnikami roku 1920", odbywająca się w ramach jubileuszowych obchodów 90. roczny bitwy warszawskiej, zawitał w środę 11 sierpnia do Krakowa.
Jest sierpień 1920 roku. Armia Czerwona zbliża się do Warszawy. Wojsko Polskie, pod dowództwem marszałka Józefa Piłsudskiego, koncentruje się do przeciwuderzenia. Oddziały pod Warszawą przygotowują się do odparcia pierwszego uderzenia. Do stolicy zjeżdżają ochotnicy z całej Polski. Do wojska zaciągają się młodzi ludzie - uczniowie, studenci, nauczyciele, lekarze i urzędnicy. Kolej odgrywa ważną rolę w transporcie oddziałów i sprzętu wojskowego.
"Pociąg z ochotnikami roku 1920" to projekt, który odtwarza trasę jednego z wielu składów podążających w kierunku stolicy, aby dowieźć żołnierzy - ochotników na jedną z największych bitew Europy, określaną przez historyków, jako 18. decydującą bitwą w dziejach świata.
Parowóz z zabytkowymi wagonami wyruszył w środę z Chabówki k. Rabki-Zdroju, by punktualnie o godz. 16 46 wjechać na stację Kraków – Główny i zabrać z niej ochotników i pododdziały wojskowe z Małopolski. W wydarzeniu wzięło udział około 30 ochotników - harcerzy i osób z grup rekonstrukcyjnych. Artyści z Loch Camelot odśpiewali pieśni z tamtego okresu (m.in. pieśni legionowe jak "1 Brygada", "Kompania Kadrowa" czy "Szara piechota") oraz zainscenizowali pożegnanie ochotników.
Ze stopni wagonu do zgromadzonych płomienne przemówienie wygłosił dowódca składu:
„Żołnierze! Dwa lata temu wybiliśmy się na niepodległość. Dwa lata cieszyć mogliśmy się wolnością, o którą nasi dziadowie przelewali krew w powstaniu listopadowym i styczniowym. Dwa lata mieliśmy, aby nabrać oddechu i zacząć budować Polskę naszych marzeń. W ciągu tych dwu lat biliśmy się o Wielkopolskę, Przemyśl i Lwów. Dziś bijemy się o Polskę, o życie, o prawo do samostanowienia!
Dziś walczymy, przelewamy krew i umieramy dla Naszych dzieci i kobiet, żeby nie dopadły ich hordy czerwonej armii. Dziś pokażemy światu, że Polska jest w stanie zatrzymać i pobić buńczuczne zastępy Trockiego i Tuchaczewskiego. Dziś WY!!!! Synowie tej ziemi pokażecie jak walczy polski żołnierz. Dziś Wy pomścicie śmierć Waszych kolegów, tysięcy niewinnych kobiet i dzieci zamordowanych przez czerwoną hołotę!
Niech żyje Polska!!!
Niech żyje Nasz wódz Józef Piłsudski!!!”
Galeria zdjęć z postoju pociągu w Krakowie, patrz tutaj.
Krótki film z odjazdu ochotników 1920 z Krakowa, patrz poniżej:
Inscenizacja nawiązująca do tamtych wydarzeń rozpoczęła się w skansenie taboru i urządzeń kolejowych w Chabówce. Skąd do Krakowa, a następnie do Warszawy i Radzymina, wyruszył blisko stuletni parowóz ciągnący pięć zabytkowych wagonów pasażerskich, jeden towarowy, a od Skierniewic dwie platformy zabezpieczenia wojskowego, na której znajdzie się m.in. samochód pancerny - Ford Tf-c i stanowiska karabinów maszynowych.
Zgodnie z rozkładem, w drodze do Warszawy pociąg będzie się zatrzymywać m.in. w Trzebini, Zawierciu, Częstochowie, Piotrkowie Trybunalskim, Koluszkach, Skierniewicach, Żyrardowie i Grodzisku Mazowieckim oraz Pruszkowie. Na kolejnych stacjach pociąg będzie zabierać ochotników i pododdziały wojskowe. Wsiadać będą harcerze, sanitariuszki PCK w strojach z epoki, żołnierze w mundurach polskich z 1919 r. i mundurach wojsk wielkopolskich. W Krakowie, Częstochowie, Skierniewicach i innych miastach organizowane będą wystawy i inscenizacje.
Do Warszawy pociąg dotrze w piątek, 13 sierpnia o godz. 15.15. Następnego dnia, od godz. 9.30 na dziedzińcu i przed bramą Uniwersytetu Warszawskiego odbędzie się inscenizacja zaciągu do polskiej armii nawiązująca do wydarzeń sprzed 90 lat. W ten sposób formowany był m.in. batalion 236. pułku piechoty Armii Ochotniczej, złożony głównie z młodzieży gimnazjalnej i akademickiej. Kapelanem tego batalionu był ksiądz Ignacy Skorupka. Rekruci składać będą przysięgę na sztandar Legii Akademickiej, potem nastąpi wymarsz formacji ochotniczych. Żołnierze przejdą Krakowskim Przedmieściem, ul. Bednarską i Dobrą, a stamtąd trafią na Dworzec Wileński (dawniej Petersburski), by jak przed laty wyjechać na pole bitwy pod Ossowem.
Trasa pociągu z ochotnikami
12 sierpnia
Nocny przejazd do Piotrkowa Trybunalskiego. Zabytkowy skład będzie można oglądać w godzinach od 8.00 na peronie 2. piotrkowskiego dworca kolejowego.
O godz. 12.00 -12.20 oficjalne pożegnanie na dworcu w Piotrkowie ochotników z Kielecczyzny, Lubelszczyzny oraz woj. łódzkiego.
12 sierpnia
Godz. 14.45 - planowany przyjazd pociągu na stację w Skierniewicach, opuszczenie pociągu przez ochotników na dworcu i przetoczenie składu na teren parowozowni.
Godz. 15.00 - przemarsz przez miasto do kościoła garnizonowego na wystawę: Bitwa Warszawska 1920 (przejście przez Park miejski od ul. Sienkiewicza do Senatorskiej, od Senatorskiej do Pl. Jana Pawła – ulice zabezpieczone przez służby miejskie), ok. godz.15.30 - po drodze powitanie przed ratuszem na rynku przez Prezydenta miasta (możliwość dołączenia grup harcerzy i strażaków). Podczas odsłonięcia wystawy istnieje możliwość zakupienia książek nt. Ochotników 1920r ze Skierniewic i dziejów 26 dywizji piechoty.
Godz. 17.30 - powrót do parowozowni, gdzie w godz. 17.40 – 18.15 będzie serwowana - grochówka z kotła.
Godz. 18.15-20.00 - zwiedzanie pociągu retro przez mieszkańców miasta oraz zwiedzanie parowozowni.
Godz. 20.15 - kino letnie na terenie parowozowni (film Polonia Restituta, 2 części).
13 sierpnia
Godz. 11.00 - zbiórka na dworcu chóru, przedstawicieli harcerzy, orkiestry wojskowej.
Godz. 12.00 – 12.35 uroczyste pożegnanie pociągu na dworcu w Skierniewicach.
Godz. 13.06 - 13.30 – postój na stacji w Żyrardowie.
Godz. 13.48 - 14.14 – postój na stacji w Grodzisku Mazowieckim.
Godz. 15.15 – wjazd pociągu z ochotnikami na dworzec Warszawa Główna (Muzeum Kolejnictwa), wyładunek i gorące przywitanie ochotników.
Około godz. 15.45 nawadnianie parowozu wozem bojowym straży pożarnej.
14 sierpnia
Godz. 09.30 - uroczystości pożegnania formacji ochotniczych z Warszawy, przysięga ochotników – uczniów szkół i studentów wyższych uczelni warszawskich, na dziedzińcu Uniwersytetu Warszawskiego, poświęcenie sztandaru Legii Akademickiej i wymarsz formacji ochotniczych na Dworzec Petersburski (obecnie Warszawa Wileńska), przemarsz Krakowskim Przedmieściem, ul. Bednarską. Z ul. Dobrej transport na ul. Targową. Przejście na dworzec.
Godz. 11.00 – 11.15 - pożegnanie formacji ochotniczych na dworcu Warszawa Wileńska.
Godz. 11.15. – odjazd pociągu z ochotnikami roku 1920 do Wołomina.
Godz. 11.40 – przyjazd na bocznicę towarową stacji Wołomin, wyładunek.
Strona poświęcona obchodom rocznicowym bitwy warszawskiej z 1920 roku, patrz tutaj.
Mariusz A. Roman
[Fot. M. Roman oraz Archiwum Autora]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz